Mediacja to sposób wypracowania rozwiązania danego problemu satysfakcjonujący obie strony sporu polegający na dobrowolnych i poufnych rozmowach. Mediacje prowadzone są przez osobę trzecią – bezstronną i neutralną zwaną mediatorem, której główną rolą jest pomoc w wypracowaniu ostatecznego porozumienia, łagodzenie napięcia oraz wsparcie komunikacji pomiędzy stronami pozostającymi w sporze.
Jakie są rodzaje mediacji?
Mediacje sądowe
Mediacje sądowe – w przypadku mediacji odbywających się w trakcie trwania postępowania sądowego mediatora wyznacza sąd wybierając go z listy stałych mediatorów sądowych. Mediacja sądowa jest uregulowana przepisami, charakteryzuje się określonym czasem trwania (czas trwania wyznacza sąd i może on wynosić maksymalnie trzy miesiące, a termin ten może zostać wydłużony na zgodny wniosek obu stron lub z innych ważnych powodów) oraz określonymi z góry kosztami.
Mediacje pozasądowe
Mediacje pozasądowe – w przypadku mediacji pozasądowej wyboru osoby mediatora dokonują strony konfliktu. Strony ustalają z mediatorem konkretny termin spotkania, mediator wskazuje miejsce, w którym odbędzie się spotkanie, a koszty prowadzonej mediacji określa umowa mediatora ze stronami.
Mediator może także przeprowadzić posiedzenie mediacyjne w formie tak zwanych e – mediacji, tj. przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość, ale tylko wówczas, gdy strony wyrażą na to zgodę.
W aspekcie prawnym mediacje dotyczą wszystkich kategorii spraw – od cywilnych (spory sąsiedzkie, roszczenia o zapłatę oraz wszelkie inne spory cywilnoprawne) po gospodarcze (spory pomiędzy podmiotami gospodarczymi, jak na przykład niewłaściwe wykonanie zobowiązań wynikających z umowy, spory dotyczące praw autorskich, nieuczciwej konkurencji), rodzinne (w sprawach okołorozwodowych, rodzicielskich, finansowych, alimentacyjnych), pracownicze (spory pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, mobbing, odszkodowania) i karne.
Podstawowe zasady mediacji
Mediacja charakteryzuje się sześcioma podstawowymi zasadami mediacji:
- Dobrowolność – strony zgadzają się na mediacje z własnej, nieprzymuszonej woli, nie są zmuszane do osiągnięcia porozumienia, mogą wycofać się z mediacji na każdym jej etapie;
- Bezstronność – mediator jest osobą bezstronną, nie zna i nie faworyzuje żadnej ze stron konfliktu, jest obiektywny, a strony sporu traktowane są jednakowo i sprawiedliwie;
- Neutralność – stronom konfliktu nie sugeruje się żadnego rozwiązania, a mediator ma jedynie pomóc w podjęciu przez strony samodzielnej decyzji;
- Profesjonalizm – mediator jest osobą odpowiednio przeszkoloną do pełnienia swojej funkcji, posiadającą odpowiednie wykształcenie oraz kompetencje;
- Poufność – wszelkie informacje ujawnione w trakcie mediacji przez strony konfliktu są objęte tajemnicą, mediator nie może ujawnić nikomu tego o czym dowiedział się w trakcie prowadzenia mediacji, jak i nie może zostać przesłuchany przez sąd na okoliczność faktów, o których dowiedział się w trakcie postępowania mediacyjnego
- Akceptowalność – Strony muszą uznać mediatora za osobę bezstronną, kompetentną i godną zaufania.
Nie możemy również zapominać o etapach mediacji. Wyróżniamy 3 główne etapy:
- początek mediacji,
- postępowanie mediacyjne,
- zakończenie mediacji.
Zakończenie mediacji
Bezskuteczna mediacja powoduje konieczność przeprowadzenia postępowania sądowego na zasadach ogólnych.
Jeśli strony zawarły przed mediatorem ugodę jej treść zamieszcza się w protokole z mediacji, albo załącza do protokołu. Strony podpisują ugodę, a mediator występuje do sądu z wnioskiem o jej zatwierdzenie. Sąd odmawia zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem, w całości lub części, jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa, a także gdy jest niezrozumiała lub zawiera sprzeczności. Ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem. Ugoda zawarta przed mediatorem, którą zatwierdzono przez nadanie jej klauzuli wykonalności, jest tytułem wykonawczym.
Nasi prawnicy z powodzeniem reprezentują klientów w trakcie mediacji, w tym w szczególności w sprawach z zakresu prawa rodzinnego oraz karnego. Masz więcej pytań lub potrzebujesz pomocy w sprawie rodzinnej? Zapraszamy do bezpośredniego kontaktu z kancelarią.
