Kara pozbawienia wolności to najpoważniejsza sankcja przewidziana w polskim prawie karnym. Polega ona na przymusowym umieszczeniu skazanego w zakładzie karnym na określony czas lub dożywotnio. Jest to środek represyjny stosowany wobec osób, które naruszyły przepisy prawa, mający na celu ochronę społeczeństwa, zapobieganie ponownemu popełnianiu przestępstw oraz resocjalizację skazanych.

Wymiar kary pozbawienia wolności i rola adwokata

W obowiązującym Kodeksie karnym, w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2023 roku, kara pozbawienia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 30 lat; wymierza się ją w miesiącach i latach. Oddzielną karą jest kara dożywotniego pozbawienia wolności, zarezerwowana dla najcięższych przestępstw lub dla wysoce zdemoralizowanych sprawców. W takich sytuacjach warto skorzystać z pomocy adwokata specjalizującego się w sprawach karnych, który pomoże zrozumieć konsekwencje prawne oraz możliwe ścieżki obrony.

Cele wykonywania kary pozbawienia wolności

Wykonywanie kary pozbawienia wolności ma na celu wzbudzanie w skazanym woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego, co ma powstrzymać go od powrotu do przestępstwa. Dla osiągnięcia tego celu wprowadza się zindywidualizowane oddziaływanie na skazanych w ramach systemów wykonywania kary, w różnych rodzajach i typach zakładów karnych.

Rodzaje zakładów karnych

Kodeks karny wykonawczy dzieli zakłady karne na następujące rodzaje: dla młodocianych, dla odbywających karę po raz pierwszy, dla recydywistów penitencjarnych oraz dla odbywających karę aresztu wojskowego. Każdy z wymienionych rodzajów może być zorganizowany jako zakład karny typu otwartego, półotwartego lub zamkniętego. Różnią się one w szczególności stopniem zabezpieczenia, izolacji skazanych oraz wynikającymi z tego ich obowiązkami i uprawnieniami w zakresie poruszania się w zakładzie i poza jego obrębem. Dlatego też, w obliczu problemów prawnych, warto skontaktować się z adwokatem, aby uzyskać fachową pomoc.

Początek wykonywania kary

Co istotne dla skazanych, początek odbywania kary liczy się od momentu przyjęcia do zakładu karnego skazanych, którzy się zgłosili, zatrzymania skazanych w przypadku doprowadzenia, albo wprowadzenia do wykonania orzeczenia w stosunku do osoby pozbawionej wolności. Ustalenie daty początkowej ma znaczenie dla późniejszego wyznaczenia terminu, na który przypada odpowiedni okres wykonywania kary dla skazanych ubiegających się o warunkowe przedterminowe zwolnienie.

Warunkowe zwolnienie i rola adwokata w specjalizacji prawa karnego

Polski system prawny przewiduje możliwość warunkowego zwolnienia z odbywania kary pozbawienia wolności, gdy skazany spełni określone warunki. Może to nastąpić, jeśli więzień odbył co najmniej połowę orzeczonej kary (w przypadku recydywy – 2/3 kary). W przypadku kary dożywotniego pozbawienia wolności warunkowe zwolnienie może być rozważane po odbyciu co najmniej 25 lat kary. Decyzję o przedterminowym zwolnieniu podejmuje sąd penitencjarny, który ocenia postawę skazanego, jego zachowanie oraz szanse na resocjalizację. Dlatego pomoc adwokata specjalizującego się w sprawach karnych jest nieoceniona w takich sytuacjach.

Funkcje kary pozbawienia wolności

Kara pozbawienia wolności pełni kilka kluczowych funkcji:

• Prewencyjna – poprzez izolację sprawcy chroni społeczeństwo przed jego dalszymi działaniami przestępczymi.
• Resocjalizacyjna – celem jest przygotowanie skazanego do powrotu do społeczeństwa jako osoba przestrzegająca prawa.
• Sprawiedliwościowa – kara pozbawienia wolności ma za zadanie wymierzenie sprawiedliwości ofiarom i społeczeństwu za popełnione przestępstwo.
• Odwetowa – stanowi formę odpłaty za przestępstwo.

Kara pozbawienia wolności jest jednym z najważniejszych narzędzi stosowanych przez sądy w Polsce w celu egzekwowania prawa. Mimo że stanowi ona poważną formę ograniczenia wolności jednostki, jej głównym celem nie jest tylko izolacja, ale także resocjalizacja skazanych. Polskie prawo dąży do wyważenia między koniecznością ochrony społeczeństwa a daniem skazanemu szansy na poprawę i powrót do społeczeństwa.

Możliwość wstrzymania kary

Skazanie na karę bezwzględną pozbawienia wolności nie zawsze musi wiązać się z natychmiastowym osadzeniem w zakładzie karnym. Pomimo zasady nieuchronności odbycia kary, przepisy przewidują możliwość wstrzymania jej wykonania czy odroczenia – w wypadku zaistnienia ustawowo określonych przesłanek. Należy również pamiętać, że dla skazanych spełniających ustawowo określone warunki, otwarta pozostaje droga do uzyskania zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego – tzw. bransolecie.

Skontaktuj się z nami

Szanowni Państwo, zespół Kancelarii zapewnia pomoc prawną klientom niezależnie od etapu postępowania. Skazanie nie oznacza końca walki o swoją wolność – zapraszamy do kontaktu. Jeśli potrzebujesz wsparcia w sprawach karnych, adwokaci z Katowic pomogą Ci w każdej sytuacji związanej z karą pozbawienia wolności.

Stan prawny: 20.10.2024 r.