czwartek, 20 lutego 2025 / Opublikowane w Prawo

RECYDYWA A DOZÓR ELEKTRONICZNY

Problematykę ubiegania się przez skazanego o udzielenie zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego poruszaliśmy w odrębnym wpisie. W niniejszym odniesiemy się do fragmentu tego szerokiego zagadnienia, a mianowicie pojawiających się wielokrotnie zapytań o ustalenie jak się ma skazanie w warunkach tzw. recydywy do ubiegania się o dozór elektroniczny.

Definicja recydywy

Recydywa to najogólniej powrót do przestępstwa. Kodeks karny reguluje zagadnienia recydywy specjalnej podstawowej i wielokrotnej – czyli sytuacji, w której do przestępstwa powróci osoba już poprzednia skazana w warunkach recydywy. Podstawą przypisania w podstawie prawnej skazania recydywy szczególnej w typie podstawowym jest zatem skazanie za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności, popełnienie w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślnego przestępstwa podobne do przestępstwa, za które był już skazany. W innym wypadku nie mówimy o zagadnieniu recydywy, lecz powrotu do przestępstwa, które samo w sobie również stanowi okoliczność obciążającą podczas wymiaru kary.

Recydywa a dozór elektroniczny

Co do zasady, kodeks karny wykonawczy stanowi, iż recydywa specjalna wielokrotna wyłącza możliwość ubiegania się o zgodę sądu na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego. Jednakże nie każda recydywa rozumiana będzie jako ta blokująca odbycie kary w SDE. Nie jest nią bowiem recydywa specjalna podstawowa, ani powrót do przestępstwa jako taki. Co więcej, orzecznictwo uznaje, że warunek przypisania recydywy, a tym samym zaostrzenia odpowiedzialności karnej nie jest spełniony także wtedy, gdy kara za poprzednio popełnione przestępstwo została odbyta właśnie w systemie dozoru elektronicznego.

Recydywa specjalna wielokrotna

Z kolei recydywa specjalna wielokrotna, a zatem włączenie w podstawę prawną skazania art. 64 § 2 k.k. wyłącza możliwość ubiegania się o odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.

Wpływ karalności na decyzję o dozoru elektronicznym

Niemniej należy mieć na względzie, że choć uprzednia karalność nie jest przesłanką negatywną udzielenia „bransoletki”, częstokroć sądy penitencjarne biorą ją pod uwagę jako okoliczność obciążającą skazanego, świadczącą o jego demoralizacji i w efekcie dyskwalifikującą dla uznania możliwości odbycia kary w warunkach dozoru.