Czym jest Europejski Nakaz Aresztowania?

Europejski Nakaz Aresztowania (ENA) to jedno z kluczowych narzędzi współpracy sądowej w Unii Europejskiej, mające na celu skuteczniejsze ściganie przestępców na terenie Wspólnoty. Dzięki niemu państwa członkowskie mogą szybciej i sprawniej przekazywać osoby podejrzane lub skazane w związku z poważnymi przestępstwami. W niniejszym artykule wyjaśnimy, czym dokładnie jest ENA, jakie są jego podstawy prawne oraz jak przebiega procedura jego wydania i realizacji.

Podstawy prawne i cel ENA

Europejski Nakaz Aresztowania jest decyzją sądową wydaną przez państwo członkowskie w celu aresztowania i przekazania przez inne państwo członkowskie osoby, której dotyczy wniosek, w celu:

• przeprowadzenia postępowania karnego,
• wykonania kary pozbawienia wolności bądź środka zabezpieczającego.

Oznacza to, że osoba, wobec której ów nakaz został wydany, a która ukrywa się na terenie innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na wypadek jej schwytania zostanie niezwłocznie przekazana do organów ścigania, celem przeprowadzenia dalszych czynności procesowych na terytorium państwa właściwego.

Zasady funkcjonowania Europejskiego Nakazu Aresztowania

Mechanizm ten opiera się na zasadzie wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych i dotyczy wszystkich państw członkowskich UE. Państwo, w którym aresztowano daną osobę, musi podjąć ostateczną decyzję w kwestii wykonania europejskiego nakazu aresztowania w terminie 60 dni od daty aresztowania. Jeżeli dana osoba wyraża zgodę na przekazanie, postanowienie o przekazaniu musi zostać wydane w terminie 10 dni.

Podstawy odmowy wykonania ENA

Podstawy odmowy przekazania danej osoby pozostają w obecnym stanie prawnym ograniczone. Nie ma obecnie możliwości odmowy przekazania własnych obywateli – chyba że nastąpi przekazanie wykonania wyroku wobec danej osoby.

Podstawę odmowy może również stanowić:

• uprzednie skazanie za to samo przestępstwo w państwie,
• niepełnoletniość w rozumieniu wieku odpowiedzialności karnej w państwie wykonania nakazu,
• amnestia w danym państwie za określone przestępstwo.

Najczęściej podstawą odmowy może być jednak toczące się postępowanie w państwie wykonania nakazu.

Korzyści wynikające z Europejskiego Nakazu Aresztowania

Europejski Nakaz Aresztowania znacząco usprawnił proces ścigania przestępców w Unii Europejskiej, eliminując długotrwałe i skomplikowane procedury ekstradycyjne. Dzięki niemu możliwe jest szybkie przekazywanie podejrzanych i skazanych między krajami członkowskimi, co zwiększa skuteczność wymiaru sprawiedliwości i podnosi poziom bezpieczeństwa. Z roku na rok rośnie liczba nakazów wydawanych w poszczególnych krajach członkowskich, w tym w Polsce.

Pomoc prawna w sprawach ENA

Szanowni Państwo, Kancelaria oferuje pomoc prawną niezależnie od etapu postępowania – zapraszamy do kontaktu.