Remontujesz mieszkanie? Aranżujesz wnętrze, czy zamawiasz szafę na wymiar? Każdy z nas korzysta z pomocy specjalistów z różnych dziedzin celem pomocy w wykonaniu poszczególnych prac. Oczywistym jest, że w takim przypadku najbezpieczniej jest zawrzeć pisemną umowę, w której jasno określimy nasze oczekiwania – co i w jaki sposób ma być wykonane, a także w jakim terminie. Realia życia niestety często odbiegają od idealnych schematów, a ważne dla nas ustalenia czynione są jedynie ustnie.

Wykonawca po niezliczonych prośbach i pięciu miesiącach opóźnienia, ku naszemu rozczarowaniu wykonał swoją pracę nie tak jak należy. Płytki są ułożone krzywo, panele podłogowe zamiast w oczekiwaną jodełkę leżą klasycznie, a w dodatku mają bardzo widoczne spoiny i trzeszczą. Długo wybierana barwa farby zamiast ozdabiać ścianę szpeci ją przez brzydkie zacieki, szafa nie ma uzgodnionych półek i mechanizmów otwierania, a meble kuchenne „na wymiar”, mimo, że wykonane, wymaganego wymiaru nie zachowują. Pewien rezultat ustnej umowy niewątpliwie został osiągnięty, ale nie tego oczekiwaliśmy. Cierpi na tym nasze poczucie estetyki. Czy wówczas jesteśmy na straconej pozycji i pozostaje nam jedynie P.P. – płacz i płać 😉? Oczywiście, że nie!

Umowa rezultatu

Wymienione wyżej przykłady prac są związane z osiągnięciem przez wykonawcę oczekiwanego, z góry określonego przez nas rezultatu. Jest to umowa o dzieło niezależnie czy zawarta w formie pisemnej, uzgodniona w wiadomości e-mail, treści SMS, czy wyłącznie ustnie. Jeżeli wykonawca umówionego rezultatu nie osiągnął wskutek wadliwego – sprzecznego z umową – wykonania prac, nienależycie wykonał swoje zobowiązanie i ponosi za to odpowiedzialność.

Co należy zrobić

Jeżeli zorientowaliśmy o wszystkim już po ukończeniu prac – na etapie żądania zapłaty przez wykonawcę, przede wszystkim warto powstrzymać się z zapłatą jego wynagrodzenia. Do póki nie otrzyma on oczekiwanych pieniędzy, będzie bardziej skłonny wykonać ewentualne poprawki. Jeżeli mimo wszystko nie uda się wypracować porozumienia, mamy wówczas szerokie uprawnienia regulowane przez prawo rękojmi, które pozwala na:

• żądanie naprawienia wad i wykonania dzieła zgodnie z ustaleniami;
• żądanie wymiany np. mebli na nowe, wolne od wad (wadą w tym przypadku jest ich niezgodność z ustaleniami, przeznaczeniem);
• złożenie oświadczenia o obniżeniu ceny (wysokości wynagrodzenia);
• złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

W tej sytuacji należy dla celów dowodowych dochować formy pisemnej powyższych czynności prawnych. Co ważne, demontaż tego co zostało wykonane nieprawidłowo obciąża wykonawcę. Jest on zobowiązany uczynić to na swój koszt, przy czym, jeżeli tego nie wykonana mamy prawo zlecić to innemu wykonawcy na koszt i ryzyko pierwszego. Poza powyższymi uprawnieniami mamy względem wykonawcy roszczenie o naprawienie poniesionych przez nas szkód w związku z nieprawidłowym wykonaniem umowy.

Co jeśli całość wynagrodzenia zapłacono przed rozpoczęciem prac

Przede wszystkim należy stanowczo przestrzec przed takim zachowaniem. Zapłata wynagrodzenia ma mobilizować wykonawcę do wykonania pracy zgodnie z umową. Oczywiście dopuszczalne są zaliczki na wynagrodzenie, jednakże muszą one być powiązane z realizacją poszczególnych etapów prac (postępem prac), lecz i w tym przypadku winny być wypłacane dopiero po prawidłowym wykonaniu danego etapu. Niemniej, uprawnienia mamy te same, jak wyżej.

Nadzorowanie wykonywania prac

Warto korzystać z uprawnienia do skrupulatnego nadzorowania postępu prac bez względu na protesty wykonawcy. Dzięki temu mamy szansę na możliwie wczesnym etapie wychwycić nieprawidłowości oraz im przeciwdziałać. W razie ujawnienia wad mamy prawo wezwać wykonawcę do zmiany sposobu wykonywania umowy i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin pod . Dla celów dowodowych winno się to uczynić na piśmie, bądź w wiadomości e-mail lub SMS. Jeżeli wykonawca się nie dostosuje np. stwierdzając, iż „się nie znamy i mamy się nie wtrącać” wówczas możliwe jest złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy, albo powierzenie poprawienia lub dalszego wykonania prac innemu wykonawcy na koszt i niebezpieczeństwo pierwszego wykonawcy.

Opóźnienie w rozpoczęciu prac lub opóźnienia w trakcie wykonywania

Ważne jest, aby prócz wskazania wykonawcy co i jak ma być zrobione, zawsze określić kiedy nasz wykonawca ma rozpocząć swoje prace oraz do kiedy ma je ukończyć. Czyniąc wyłącznie ustne ustalenia warto robić to w obecności osób, które na wypadek sporu będą po naszej stronie i potwierdzą opóźnienie powstałe po stronie wykonawcy. Wówczas mamy szansę odstąpić od takiej umowy.

Co po odstąpieniu od umowy

Warto wiedzieć, że skutkiem odstąpienia przez nas od umowy z wykonawcą jest prawo żądania rozliczenia z nim jego wynagrodzenia za wykonaną pracę, przy  czym, należne jemu będzie wynagrodzenie nie takie, jakiego oczekiwał informując nas na początku, ale wyliczone według faktycznej wartości jego prac z uwzględnieniem ich zakresu oraz wad. Mamy również prawo dochodzenia odszkodowania.

Obowiązujące przepisy przewidują szeroki wachlarz uprawnień zamawiających oraz obowiązków wykonawców. Warto być ich świadomym, co pozwoli skutecznie przeciwstawić się możliwej nierzetelności wykonawców. Niemniej, warto zawsze zasięgnąć porady fachowego pełnomocnika, który doradzi jakie rozwiązanie w konkretnej sytuacji będzie najskuteczniejsze i przyniesienie najwięcej korzyści.